Μονή Καισαριανής

ΜΟΝΗ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ 

Η Μονή Καισαριανής βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Υμηττού. Στις πηγές αναφέρεται ακόμα ως Κυριανή ή Σάνκτα Συργιανή. 

Το πρώτο χριστιανικό κέντρο είχε ιδρυθεί νοτιοδυτικότερα, στο λόφο του «Κοιμητηρίου των Πατέρων» ή Φραγκομονάστηρο, όπου σώζονται ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής και ναού μεταβατικού τύπου 10ου αι. Την περίοδο της φραγκοκρατίας κτίστηκε εκεί ο ναός του Αγ. Μάρκου ή Φραγκομονάστηρο και το 17ο αι. ο ναός των Ταξιαρχών. 

Η μονή Καισαριανής υπήρξε, για πολλά χρόνια, οικονομικά εύρρωστη και διέθετε αξιόλογη βιβλιοθήκη. Το 1833 διαλύθηκε με διάταγμα της Αντιβασιλείας του Όθωνα. 

Το μοναστηριακό συγκρότημα περιβάλεται από υψηλό περίβολο, με δύο πύλες, ανατολικά και δυτικά. Έξω από την ανατολική πύλη υπάρχει η πηγή του Κριού ή Κοτς Μπασί, ονομασία που οφείλεται στην αρχαϊκή υδρορρόη, που αποδίδει κεφάλι κριού. 

Από τη βυζαντινή περίοδο διατηρούνται το καθολικό, δηλαδή ο κυρίως ναός, και ο λουτρώνας που ανάγονται στα τέλη του 11ου-αρχές 12ου αιώνα. 

Το καθολικό, αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου, ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του σταυροειδούς, εγγεγραμμένου ναού και φέρει τοιχογραφίες του 18ου αι. Ο νάρθηκας αποτελεί προσθήκη του 17ου αι. και οι σύγχρονες του τοιχογραφίες είναι έργο του πελοποννήσιου ζωγράφου Ιωάννη Ύπατου. Την ίδια εποχή προστέθηκε, στα νότια, το παρεκκλήσι του Αγίου Αντωνίου. 

Η παλαιότερη σωζόμενη τοιχογραφία με μορφή Θεοτόκου Δεομένης, 14ου αι., βρίσκεται εξωτερικά του καθολικού και είναι ορατή από το εσωτερικό του παρεκκλησίου. 

Ο λουτρώνας της μονής, νότια του καθολικού, είναι τρουλλαίος, κτισμένος με πλινθοπερίκλειστο σύστημα. Στους μεταβυζαντινούς χρόνους ενσωματώθηκε σε ένα κτιριακό σύμπλεγμα διαφόρων κατασκευαστικών φάσεων και τμήμα του λειτούργησε ως ελαιοτριβείο. 



Δυτικά του καθολικού βρίσκεται το μεταβυζαντινό συγκρότημα της τράπεζας, ενώ στη θέση του, ακολουθώντας τον ίδιο άξονα, έχουν βρεθεί και ίχνη παλαιότερης τράπεζας. 

Τα μεταβυζαντινά κελιά, χώροι διαμονής των μοναχών, αναπτύσσονται στη νότια πλευρά του περιβόλου. Διαμορφώνεται μία κύρια, διώροφη σήμερα, πτέρυγα που διαχωρίζεται από τριώροφο κτίσμα, γνωστό ως Πύργος των Μπενιζέλων.

 Πηγή κειμένου: http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=1524

 

Στις 10/9/2019, λίγο πριν την ολοκλήρωση του προγράμματος blog your heritage, ανηφορίσαμε στις πλαγιές του Υμηττού και επισκεφθήκαμε τη Μονή Καισαριανής. 

Ο Δήμος Καισαριανής διέθεσε το λεωφορείο της δημοτικής συγκοινωνίας για να φτάσουμε στη Μονή και στο πανέμορφο δάσος του Υμηττού. 

Ο οδηγός  μας ο κ. Ανδρέας Σουσαμόγλου μας διηγήθηκε καθ΄ οδόν τη ζωή του. 

"Είμαι γέννημα θρέμμα Καισαριανιώτης, παιδί προσφύγων. Ο πατέρας μου ήρθε από τα Βουρλά της Μικράς Ασίας, ήταν από εύπορη οικογένεια που καλλιεργούσε σουσάμι... από κει βγήκε και το επίθετό μου. Ήρθαν στην Ελλάδα με την Μικρασιατική καταστροφή και εγκαταστάθηκαν στην Καισαριανή. Έχασαν τα πάντα και άρχισαν απο την αρχή. Άνοιξε καφενείο στην Καισαριανή που ονομάζονταν "Η Γωνιά" γι αυτό όλοι με γνωρίζουν και με το επίθετο Γωνιάς".

Φτάσαμε στη Μονή και στον κατάφυτο περιβολό της. Αποζημιωθήκαμε από τη θέα, την εσωτερική αυλή της Μονής, την Τράπεζα, το ελαιοτριβείο, τα κελιά των μοναχών. Εντυπωσιαστήκαμε από τις τοιχογραφίες στο ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου και στο παρεκκλήσι του Αγίου Αντωνίου.