Ο Ξεριζωμός και η νέα Πατρίδα.

Ο Ξεριζωμός και η νέα Πατρίδα.

Πριν από τη Μικαρασιατική Καταστροφή του 1922 ο συνοικισμός της Καισαριανής ήταν ερημική, βραχώδης και δασώδης περιοχή. Μόνο στην περιοχή του Αγίου Νικολάου υπήρχαν στρατιωτικές εγκαταστάσεις, ενώ εκεί κοντά υπήρχε και το νοσοκομέιο Συγγρού.

Το 1920 αναγνωρίζεται ως αυτοτελής οικισμός που υπάγονταν στο Δήμο Αθηναίων.

Το 1922 ο ξεριζωμένος ελληνισμός της Μ. Ασίας, μετά την καταστροφή, διασκορπίζεται σε όλη την Ελλάδα.

Οι πρόσφυγες έχασαν βιός, σπιτικό, πατρίδα κι εργασία και ξανάρχισαν τον αγώνα της δημιουργίας.

Οικογένεια Παπαδοπούλου, Σμύρνη 1917 (αρχείο Μ. Νερούτσου)

Το 1922-23  στις Ανατολικές συνοικίες της Αθήνας, στον Υμηττό, στο Βύρωνα και στην Καισαριανή εγκαταστάθηκαν 8000 περίπου πρόσφυγες  από την Ιωνία της Μ. Ασίας, αλλά και από τα Βουρλά της Σμύρνης. Εγκαταστάθηκαν μέσα σε σκηνές και κάτω από άθλιες συνθήκες.

Το 1923-26 οι σκηνές αντικαταστάθηκαν από παράγκες και απο τα πλινθόκτιστα σπίτια της Καισαριανής, ενώ το 1928 αρχίζουν να χτίζονται οι πρώτες λαικές κατοικίες.

Το 1930 εγκαινιάζεται το  «Σχολείο Βενιζέλου» σε αναγνώριση της συζύγου του πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου, Έλενας, η οποία ανέλαβε εξολοκλήρου τα έξοδα της ανέγερσης.

Επίσης  ιδρύθηκε το πρώτο σχολείο στην Ελλάδα που  εξυπηρετούσε άτομα με ειδικές ανάγκες και εξακολουθεί ως τις μέρες μας την σημαντική λειτουργία του.

Η ίδρυσή του οφείλεται στη μεγάλη παιδαγωγό και αγωνίστρια της Εθνικής Αντίστασης Ρόζα Ιμβριώτη.

Το 1934 η  Καισαριανή γίνεται ξεχωριστός δήμος.

Οι κάτοικοι  της Καισαριανής μοιράζονται  κοινή ιστορική ταυτότητα, άθλιες συνθήκες ζωής,  εγκατάλειψη απο την πολιτεία διαμορφώνοντας έτσι μια  ταξική ομοιογένεια που  επεκτάθηκε και στους νεότερους κατοίκους οι οποίοι επιλέγουν την Καισαριανή για τη διαμονή τους.

Οι πρόσφυγες της Καισαριανής ήταν κυρίως εργάτες στη βιομηχανία και στη βιοτεχνία, ενώ τα  χαμηλά ενοίκια ελκύουν  το εργατικό και φτωχότερο πληθυσμό διαμορφώνοντας έτσι την πολιτική συνείδηση και τη σύνδεση με το εργατικό κίνημα,  γεγονός που  εξηγεί το οτι οι Καισαριανιώτες πήραν μέρος στην Εθνική Αντίσταση. 

Η προβληματική οικιστική εγκατάσταση, το καθεστώς κυριότητας των σπιτιών, η  ύδρευση που  ήταν ένα από τα βασικότερα προβλήματα καθώς και η  άθλια συγκοινωνία στάθηκαν  αφορμή για πολυετείς συγκρούσεις των Καισαριανιωτών με το κράτος. 

Οι Καισαριανιώτες εκφράζουν πολύ συχνά διαμαρτυρίες για την κατάσταση στην οποία ζούσαν, με πολύ πιο έντονο τρόπο από τους υπόλοιπους πρόσφυγες.

Στην Καισαριανή ζούσε ένας ολόκληρος κόσμος με μεγάλες στερήσεις, αναζητώντας συνεχώς τρόπους να ομορφαίνει την δύσκολη καθημερινότητά του.

Οι παλαιοί Καισαριανιώτες αφηγούνται την ζωή τους με έντονη νοσταλγική διάθεση, μιλούν για εκείνη την φτωχική αλλά αυθεντικά όμορφη εποχή που εξαφανίστηκε στη σκιά της μεγαλούπολης.

Ο παλαίμαχος ποδοσφαιριστής  Μπάμπης Μαστρογιάννης μας αφηγείται τη ζωή του ως κάτοικος της παλαιάς Καισαριανής και ως ποδοσφαιριστής της ομάδας της Καισαριανής "Εθνικός Αστέρας"